مقایسه اثربخشی کودهای نیترو‍ژنی کندرهای اوره با پوشش گوگردی و اوره زئولیتی با اوره در رشد ذرت

: استفاده بهینه از کودهای نیتروژنی به منظور افزایش عملکرد، جذب نیتروژن و همچنین حفظ محیط زیست، امری اجتناب ناپذیر است. کاهش هدررفت نیتروژن با استفاده از کودهای کندرها یکی از راهکارهای مناسب برای نیل به اهداف مذکور می باشد. به منظور مقایسه کارآیی کودهای نیتروژنی کندرهای اوره با پوشش گوگردی sulfur coated urea (scu) و اوره زئولیتی (uz) با اوره در رشد ذرت (zea mays l.)، طرح تحقیقاتی در سال 88- 1387 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل uz با سه روش ساخت (با حرارت، بدون حرارت و اشباع شده در نسبتهای 75: 25، 50: 50 و 25: 75 زئولیت به اوره و در دو اندازه 53 میکرون و کمتر از 500 نانومتر)، scu و اوره بود. عناصر غذایی مورد نیاز ذرت رقم 704 براساس تجزیه خاک ومقدار نیتروژن در تیمارهای کودی نیتروژنی در قالب طرح فوق به دو صورت پایه و سرک برای منابع مختلف به صورت یکسان مصرف گردید. ماده خشک و مقدار جذب نیتروژن در ذرت اندازه گیری گردید. همچنین در طول دوره رشد، به منظور مقایسه آبشویی نیترات از تیمارهای مختلف، چهار دوره زه آب گیری از گلدانها انجام و مقدار نیترات موجود در زه آبها اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد در حالی که میانگین عملکرد و جذب نیتروژن در تیمار اوره به ترتیب برابر 0/30 و 44/0 گرم در گلدان بود، این مقادیر برای scu 63/28 و 30/0 و برای uz تا حد 4/38 و 83/0 گرم در گلدان افزایش یافت که در سطح یک درصد معنی دار گردید. میانگین درصد نیترات آبشوئی شده برای اوره 2/11،scu 82/2 و uz 49/6 درصد به دست آمد که در سطح یک درصد معنی دار شد. بیشترین مقدار عملکرد (4/38 گرم در گلدان) در تیمار uz حرارت دیده با نسبت 50:50، در اندازه 53 میکرون به صورت مصرف پایه و بیشترین میزان جذب نیتروژن با عملکرد 83/0 گرم در گلدان در اوره زئولیتی 75: 25 و اندازه 53 میکرون، نوع حرارت دیده به صورت مصرف پایه، به دست آمد ولی از لحاظ آماری در میزان رشد ذرت تفاوت معنی داری باهم نداشتند. لذا uz با نسبت 75: 25 در اندازه 53 میکرون و حرارت دیده، به صورت مصرف پایه به عنوان بهترین ترکیب uz شناخته شد. به رغم ارجحیت uz بر scu و اوره پایه، تکرار این آزمایش در سطح مزرعه توصیه می گردد.